Onze-Lieve-Vrouw-Visitatiekerk

De parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw Visitatie vormt het hart van Rupelmonde, een gemeente van bescheiden omvang doch met een stedelijke uitstraling. Dit is te wijten aan een roemrijk middeleeuws verleden, wanneer Rupelmonde zich tot kleine omwalde stad had ontwikkeld.

Het huidige barokke kerkgebouw kwam in vier grote bouwfases tot stand. De toren werd gebouwd omstreeks 1661, maar bewaart vermoedelijk een oudere basis. Het koor werd opgetrokken in 1723, het kerkschip en de dwarsbeuken zijn herbouwd in 1757 en 1758. De zondagsschool en sacristie werden tot slot in 1844 toegevoegd. Na oorlogsschade werd de zondagsschool heropgebouwd midden 20ste eeuw als Weekkapel. De bouwgeschiedenis van de kerk is bijzonder goed gedocumenteerd. Het gebouw is sinds 1936 beschermd als monument omwille van de artistieke, historische en archeologische waarde.

RESTAURATIE EXTERIEUR

Tussen april 2016 en april 2017 vond een uitgebreide exterieurrestauratie plaats, uitgevoerd door aannemer THV Denys-Building, naar ontwerp van Steenmeijer Architecten. De exterieurrestauratie werd grondig voorbereid, onder meer door de uitvoering van een bouwhistorisch onderzoek (O. Scheir, 2005). Ook tijdens de werkzaamheden vonden bijkomende onderzoeken plaats. Zo werd de dakkap in 2016 dendrochronologisch onderzocht door het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK). De gegevens bevestigden de resultaten van de bouwhistorische studie. Atelier Joëlle d’Alsace BVBA, dat instond voor de restauratie van de glas-in-loodramen, schreef de technische en kunsthistorische bevindingen neer in een gedetailleerd restauratieverslag. De exterieurrestauratie omvatte o.m. volgende elementen:

• Restauratie gevelparement: natuursteenvervanging (5,30 m³ parement, 2,34 m³ profielwerk) en hoofdzakelijk natuursteenaanvullingen met restauratiemortel (450 m³). Reiniging gevelparement;
• Vervanging van alle natuurleien;
• Plaatsing van ca. 340 ladderhaken, klimhaken en ankerpunten t.b.h. van een veilige inspectie en onderhoud van de bedaking en toren;
• Vernieuwing van de koperen bak-, zak- en kilgoten en afvoerbuizen, als ook het vernieuwen van de eikenhouten gootbodems;
• Vernieuwen van de bliksemafleidingsinstallatie;
• Herstel en schilderen van alle buitenschrijnwerk (dakkapellen, boenselplanken, ramen, deuren, etc.);
• Verbeteren toegankelijkheid zolders en toren door nieuwe ladders en loopbruggen;
• (Polymeerchemische) herstellingen aan de houten dakconstructie, waar nodig;
• De dakconstructie werd (curatief en preventief) behandeld tegen houtborende insecten;
• Uitname en restauratie van de glas-in-loodramen en het bewaarde metalen rasterwerk (van de 18de-eeuwse glas-in-loodramen);
• Voorzien van voorzetbeglazing voor de glas-in-loodramen;
• Gedeeltelijke vernieuwing elektriciteitsinstallatie (zolders en toren).

BEHEERSPLAN EN VERVOLG RESTAURATIE

Aansluitend op de recente exterieurrestauratie worden nu plannen opgemaakt voor de interieurrestauratie. Het beheersplan was hiervan een belangrijke eerste stap. In het najaar van 2021 wordt een vooronderzoek met proefrestauratie uitgevoerd aan de lambriseringen van het kerkschip, die te kampen heeft met een specifieke problematiek.