Operagebouw

Gent

Opdrachtgever Vlaamse overheid
Periode 2020-2030
Status Het masterplan is afgerond. De ontwerpfase is lopende.
Omschrijving

OPERA VAN GENT

De opening van het Gentse operagebouw in 1840 consolideerde de reeds 150 jaar lange relatie van deze plek met de podiumkunsten. Het nieuwe Grand Théâtre werd tussen 1837 en 1840 gebouwd onder leiding van stadsarchitect Louis Roelandt, ter vervanging van de voormalige Sint-Sebastiaanschouwburg.

Op de begane grond omvat dit L-vormige volume de ontvangstruimte voor het publiek, het Peristylium, de directeurswoning en het naastgelegen restaurant. Op de verdiepingen bevinden zich de enfilade Lully-Redoute-Foyer en natuurlijk de voorstellingszaal, waarvan de achtergevel grenst aan de Ketelvest.

Het oorspronkelijke operagebouw werd opgevat als een totaalkunstwerk waarbij het ontwerp van Roelandt hand in hand gaat met de interieurdecoraties van de Parijse kunstenaars Philastre en Cambon. Daarenboven werden vooruitstrevende technieken, zoals een verwarmingssysteem op basis van stoom en gasverlichting, op innovatieve maar subtiele wijze geïntegreerd binnen het zwaar gedecoreerde interieur.

Rond de eeuwwisseling onderging het gebouw reeds veelvuldige aanpassingswerken onder leiding van de latere stadsarchitect Charles Van Rysselberghe, waaronder ook de bouw van de Posterijen, het Vredegerecht en Politierechtbank. Deze gebouwen, met gevels langs het Koophandelsplein en de Ketelvest, vervolledigen het bouwblok en werden opgetrokken in dezelfde architectuurtaal als de Opera en het tegenoverliggende Justitiepaleis.

MASTERPLAN

Het masterplan voor de Gentse Opera is het resultaat van een ontwerpwedstrijd voor de restauratie en uitbreiding van het beschermde monument, welke in 2019 werd georganiseerd door Opera Ballet Vlaanderen in samenwerking met de stad Gent en het Team Vlaams Bouwmeester. Deze wedstrijd werd gewonnen door een samenwerking tussen DRDH Architects en BAS, met Arup Venue, Arup Acoustics, steenmeijer architecten en RCR in onderaanneming. Vanuit onze erfgoedexpertise is steenmeijer architecten dé geschikte partner om de Opera van Gent terug te laten schitteren zoals weleer.

Het voorstel ontwikkelt het operagebouw binnen haar bouwblok tot een doorwaadbaar cultuurgebouw met een open hart dat een divers publiek tracht te engageren tot een breed scala aan podiumkunsten. Rondom een centraal atrium en een binnenhof, welke de stad binnen het bouwblok trekken, vormt het een toegankelijke en functionele theateromgeving voor het opvoeren van zowel opera als ballet op diverse schaalniveaus. De historische zalen worden gerestaureerd, waarbij nieuwe en ruime backstage faciliteiten bijkomende opportuniteiten bieden, de werkomstandigheden verbeteren en toelaat de frequentie en diversiteit aan opvoeringen te verhogen. Het relateren van de theatertechnische parameters aan deze van het zustergebouw te Antwerpen en de sterk verbeterde logistieke toegankelijkheid zal de Gentse Opera toelaten in parallel te functioneren met de Antwerpse Opera. Deze twee longen stellen Opera Ballet Vlaanderen in staat om hun potentieel als multidisciplinair huis verder te blijven ontwikkelen en haar internationale kwalitatieve en creatieve reputatie verder uit te bouwen.

RESTAURATIE, RENOVATIE EN UITBREIDING

De bevindingen van het masterplan worden verder verfijnd en geconcretiseerd in een ontwerp voor een ambitieuze restauratie, renovatie en uitbreiding van het Gentse operahuis. Tijdens deze ontwerpfase zal steenmeijer architecten de restauratieplannen uittekenen om het beschermde monument maximaal in zijn oorspronkelijke staat en waarde te herstellen. De gevels langs de Schouwburgstraat en het Koophandelsplein worden gereinigd en kleine openingen worden hersteld. Aan de Ketelvest wordt de achterkant van de spektakelzaal in ere hersteld en DRDH Architects ontwerpt hier een nieuw programma. Voor de enfilade aan zalen werd al een uitgebreid en intensief kleurenonderzoek uitgevoerd om de originele verflagen van Philastre en Cambon te achterhalen. Het zinken dak wordt naar historisch model vernieuwd en geïsoleerd om aan meer hedendaagse comforteisen te voldoen.

In samenwerking met
  • DRDH Architects uit Londen.
  • Bureau voor Architectuur en Stabiliteit uit Leuven.